نوروز در احادیث و روایات
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
فَنَیرِزُوا إن قَدَرتُم کُلَّ یَومٍ یَعنی تَهادَوا و تَواصَلُوا فِی اللّهِ؛
اگر مى توانید هر روز را نوروز کنید؛ یعنى در راه خدا به یکدیگر هدیه بدهید و با یکدیگر پیوند داشته باشید.
(دعائم الإسلام: ج۲، ص۳۲۶ )
______________________________________________
مُعلی میگوید: « روزی خدمت امام صادق(ع) مشرف شدم، امام فرمودند:‹آیا میدانی امروز چه روزی است؟› عرض کردم یابنرسولالله امروز را عجم بزرگ میدارند و برای یکدیگر هدیه میفرستند.
امام (ع) فرمود: ‹به بیت عتیق (کعبه) سوگند می خورم که نوروز از قدیم بوده، آیا میخواهی که تاریخ آن را برایت بگویم؟ عرض کردم خیلی مشتاقم بشنوم.
فرمود: نوروز روزی است که خداوند آن روز از بندگانش در عالم ذرع پیمان گرفت که او را بپرستند و شرک نورزند و به پیامبران و اولیا آنها ایمان بیاورند و آن نخستین روزی است که زمین خلق شد و حیات به وجود آمد.
همچنین روزی است که کشتی حضرت نوح(ع) بر سرزمینی به نام جُود مینشیند.
و روزی است که حضرت ابراهیم(ع) بتها را شکست.
در همین روز جبرائیل بر پیامبر(ص) نازل شد.
باز در این روز پیامبر(ص)، علی(ع) را به دوش گرفت و بلند کرد تا بتهای قریش را از فراز کعبه فرو ریخت و خُرد کرد. و نیز روزی است که پیامبر(ص) به اصحابش در حَجهُالوداع دستور داد که با علی بیعت کـرده ولایت او را قبول کنند. همچنین نوروز روزی است که امیرالمومنین(ع) و وَلاه ظاهر میشوند و در این روز بر دَجال پیروز میشوند و او را در کناسه کوفه به دار میزنند›».
________________________________________________
امام صادق(ع) به مُعلی فرمود: «در روز نوروز، پاکیزهترین لباس خود را بپوش و با بهترین عطر خود را معطر نما و این روز را روزه بگیر و بعد از نوافل ظهر و عصر، چهاررکعت با دوسلام نماز بخوان».
________________________________________________
معلّى گوید: امام صادق(علیه السلام) این سخنان را بر من املا کرد و من نوشتم.
علاّمه مجلسى در «بحارالأنوار» آورده است:
مُعلّى پسر خُنَیس گوید: در روز نوروز، بر امام صادق(علیه السلام) وارد شدم. فرمود: «آیا این روز را مى شناسى؟». گفتم: قربانت گردم! این روز را فارسیانْ گرامى مى دارند و به یکدیگر هدیه مى دهند. فرمود: «سوگند به خانه کعبه که این، رمزى دیرینه دارد و برایت روشن مى سازم تا آگاه گردى». گفتم: سرورم !آموختن این امر از شما برایم بهتر از آن است که مردگان زنده شوند و دشمنانم بمیرند.
آن گاه فرمود: «اى معلّى! روز نوروز، همان روز است که خداوند از بندگان پیمان گرفت او را بپرستند و به او شرک نورزند، به پیامبران و حجت هایش بگروند و به امامان ایمان آورند. این همان روز است که خورشید طلوع کرد، بادها وزیدن گرفت و گل هاى زمین روییدند. این همان روزى است که کشتى نوح(علیه السلام) بر ساحل جودى آرامش یافت و همان روزى است که خداوند، گروهى چند هزار نفره را که از ترس مرگ از خانه ها بیرون رفته بودند زنده ساخت، پس از آن که آنان را میرانده بود. این، روز فرود جبرئیل بر پیامبر اسلام است و روزى است که پیامبر(ص) امام على(علیه السلام) بر دوش گرفت تا بت هاى قریش را در مسجد الحرام شکست و در همین روز، ابراهیم، بت ها را شکست. این همان روزى است که پیامبر به یارانش دستور داد با على(علیه السلام) بیعت کنند و در همین روز، على را براى بیعت گرفتن از جنیان فرستاد. در همین روز، دومین بیعت با امیرالمؤمنین انجام شد. در همین روز بر نهروانیان پیروز شد و ذوالثدیه (صاحب پستان) را به قتل رساند. در این روز، قائم ما و صاحبان حکومتْ قیام کنند و در همین روز، قائم ما بر دجّال پیروز گردد و او را در زباله دان کوفه به دار آویزد. در هر روز نوروزى، ما آرزوى فرج داریم؛ چرا که آن از روزهاى ما و شیعیان ماست. فارسیان، آن را گرامى داشتند و شما آن را ضایع کردید.»
گفتم: آیا نام هاى روزهاى فارسى را به من تعلیم نمىدهى؟ فرمود: اى معلّى! اینها روزهایى کهن از ماه هایى کهن است. هر ماه، سى روز است، بدون کم و کاست.
________________________________________________
رسول گرامی اسلام« ص» فرموده است:
« آن کس که با تغییر دنیا از وضعی به وضع دیگر آگاه نشود، از غافلترین مردمان است. »
________________________________________________
حضرت امام جعفر صادق علیه السلام فرمودند :
( نوروز ) نخست روز است که خورشید تابید ٬
باد وزید ٬ گل شکفت در زمین ٬ روزی که خدا در آن
هزارها که از ترس مرگ گریخته و مرده بودند زنده کرد .
بحار الانوار ج۵۴