هدف از چاپ مقاله، فقط گرفتن پذیرش نیست. اکثر افرادی که نتایج تحقیقاتشون رو در مجلات علمی به چاپ می‌رسونند، با این کار عملا کسب اعتبار می‌کنند. این اعتبار علمی به صورت‌های مختلفی می‌تونه به کارتون بیاد. براث مثال اگر در دانشگاه تدریس می‌کنید، برای بالا رفتن از پله‌های مربی، استادیاری و استادی نیاز به کسب اعتبار علمی دارید. یکی از راه‌های کسب این امتیاز برای اساتید چاپ مقالات علمی-پژوهشی هست. یک مورد دیگه‌اش تعداد دانشجویان مقاطع مختلف هست که با اون استاد پایان‌نامه داشتند.
در کنار اینها، معمولا به ازای انجام پروژه‌های تحقیقاتی به پژوهشگران کمک‌هزینه‌ای تحت عنوان پژوهانه (یا Grant) پرداخت میشود. در کشورهای خارجی این Grantها بسته به مرتبه علمی فرد از چند هزاردلار تا چند میلیون دلار (برای یک کارگروه تحقیقاتی) متغیر هست.
توی ایران که ارتباط با صنعت بیشتر به جک شباهت داره، ولی تو کشورهای خارجی اکثر این Grantها رو شرکت‌های صنعتی به دانشگاه‌ها می‌دهند.
امتیاز مقالات فقط برای دانشجویان و اساتید نیست. یکی از فاکتور‌های مهم برای رتبه یک دانشگاه در Rankingهای مختلف تعداد مقالات علمی هست. برای همین کشوری مثل ایران هم مجبوره پول خرج کنه تا بگه تو منطقه اوله. البته که ما تو منطقه اول نیستیم و ترکیه اوله، ولی از جهت رشد اول هستیم. گمان کنم اگر افغانستان سال دیگه ۲۰ تا مقاله چاپ کنه (به علت رشد ۲۰ برابری) تو منطقه اول میشه! حالا اینکه چند درصد از نتایج این پژوهش‌ها استفاده میشود تا صنعت را توسعه دهد بماند. استفاده پیش‌کش، یکی بیاد بررسی کنه که چند درصد اینها خوانده میشود!
دقیقا بخاطر اینکه چاپ مقاله خیلی مزایا داره، باعث میشه که یک عده افراد سودجو (پژوهشگر‌نما!) بخوان از این سیستم سواستفاده کنند. یک نمونه‌اش این هست که مجلات علمی تاسیس کنند و بدون اینکه مقاله رو از مرحله‌ی داوری عبور بدند (به ازای دریافت پول) مقاله رو چاپ کنند. طبیعتا برای مقابله با این قضایا هم فکری شده. مثلا شرکت Thomson and Reuters اومده و سالیانه لیستی از مجلات، تحت عنوان Journal Citation Report منتشر میکنه. برای هر مجله هم یکسری امتیاز ارائه میکنه، تحت عنوان Impact Factor (یا ضریب نفوذ). ضریب نفوذ هر مجله‌ای که بالاتر باشه، میشه گفت بهتره. حالا IF رو چه طور حساب می‌کنند؟ در نحوه‌ی محاسبه‌ی IF، تعداد ارجاعات به مقالات آن مجله، اثر مستقیم، و تعداد مقالات مجله اثر معکوس دارد. یعنی یک ژورنال هرچقدر citation بیشتری داشته باشه IF بیشتر، و هر چه مقالات بیشتری داشته باشه IF کمتری پیدا میکنه.
البته این سیستم ارزش‌گذاری مقالات یا مجلات بر اساس citation، خودش منتقدانی داره. مثلا شما وقتی می‌خوای خودت مقاله بنویسی، احتمالا میری به یک مقاله‌ای که citation بیشتری داره ارجاع میدی چون فکر می‌کنی که حتما اعتبارش بیشتره. و این باعث میشه که مقالات جدید و شاید بهتری که در همون زمینه نوشته شده‌اند دیده نشوند. به این قضیه Matthew effect می‌گن.
وزارت علوم، اگر اشتباه نکنم، جهت ارزش‌گذاری از همین لیست T&R استفاده می‌کنند و در جامعه‌ی آکادمیک اصطلاحا به مقالاتی که در این مجلات چاپ شده‌اند ISI گفته میشود. در واقع منظور آنها این است که این مقاله در یک مجله که توسط شرکت ISI (که خودش زیرمجموعه‌ی T&R است) تائید شده چاپ شده است و از این جهت احتمالا تحقیق معتبری انجام داده است.
همونطوری که گفتم خود این سیستم دارای نواقصی است و از این جهت یک مقدار شبیه کنکور خودمونه. یعنی هر مقاله‌ای که توی مجلات ISI چاپ شد لزوما معتبر نیستند. یک برنامه هست به اسم SCIgen که توسط دانشجو‌های MIT توسعه پیدا کرده و می‌تونید اون رو در لینک زیر پیدا کنید:
مهمان عزیز شما قادر به مشاهده پیوندهای انجمن مانشت نمی‌باشید. جهت مشاهده پیوندها ثبت نام کنید.
این مقاله از یک گرامر مستقل از متن (CFL) برای تولید خودکار مقالات مرتبط با علوم کامپیوتر استفاده می‌کند! شما بهش نام authorها رو می‌دید و بعد از چند ثانیه براتون یک مقاله ساخته میشود! جالب اینکه بارها با این برنامه در همین مجلات ISI مقاله چاپ کرده‌اند. یک بار هم چند تا ایرانی جهت شوخی یک مقاله در یکی از مجلات Elsevier چاپ کردند! مقاله چاپ شد و ویراستار‌های مجله زمانی متوجه شدند که خود اون چند نفر بهشون خبر دادند که ما می‌خواستیم باهاتون شوخی کنیم! بعدش هم البته مقاله رو withdraw کردن ولی این قضیه حسابی آبروی اون مجله رو می‌بره.
خلاصه اینکه ISI راه‌حل فوق‌العاده‌ای نیست، ولی بهترین راه‌حل موجود هست. البته کار ISI بسیار ارزشمند است و مرتبا لیست را به روزرسانی می‌کنند. مثلا همین چند ماه پیش مجله‌ی ایرانی Iranian Journal of Fuzzy Systems را بدلیل ارجاع به خود (self-citation) بالا و تلاش برای بالا بردن مصنوعی IF از لیست حذف کردند.
