۱۳ شهریور ۱۳۹۳, ۱۱:۰۸ ق.ظ
|
|
معلم
سخن نخست
وقتی به کلاس قدم میگذارد، بهار با نسیم نفسهایش میشکفد و گل و لبخند و زمزمه، فضا را پر میکند. با او آسمان میبارد، چشمه میجوشد، نسیم میوزد و آفتاب سفره مهربان خویش را میگشاید. از خانه تا مدرسه، با هر گام، بهشت نزدیکتر میشود. نگاهش خانه مهربانی است و قلبش مهربانتر از آب. دلها را به طراوت و پاکی و پاکیزگی میخواند. دستهای گرم و صمیمیاش، مشق عشق مینویسد. سرانگشت او افقهای روشن فردا را نشان میدهد واشاراتش، آن سوی پردههای خاک و ملکوت پاک خدا را. وسعت شفاف قلبها، قلمرو اوست و کشتزار جان دانشآموزان تفرّجگاه خرمی او.
رسالت معلم
رسالت راستین معلم و رسالت پاک انبیاست. معلم، آنگاه که جز انسان سازی و کمال بخشیدن هدفی ندارد، همسایه انبیاست. رسول راستی و درستی و سفیر صداقت و سرفرازی است. معلم کسی است که تشنگان معرفت و دانش را به آب حیات میرساند. خدا معلم است و ۱۲۴ هزار رسول. همه اولیا و پاکان و برگزیدگان، که قلههای آفتابی و دور دستهای روشن را فرا چشم انسان مینشانند. معلماند اگر ما قدردان معلم نباشیم، خوبی، زیبایی، عظمت و فضیلت رانادیده گرفتهایم.
معلم در کلام نراقی(ره)
ملا احمد نراقی از علمای به نام شیعه، در گفتاری در باب مقام معلم میگوید: معلم باید قصدش از آموختن، قرب به خدا و ارشاد و رسیدن به ثواب باشد؛ نه جاه و ریاست و شهرت.معلم باید نسبت به شاگرد مهربان باشد و پیوسته او را اندرز دهد و اندازه فهم شاگرد را در تدریس رعایت کند و با او با او باملایمت سخن گوید و درشتی نکند. چیزی که خلاف واقع است تدریس نکند. در آموختن نباید مضایقه کند و بخل بورزد و باید مطالبی را که شاگرد قادر به درک آن نیست بدو نیاموزد.
معلم در نگاه امام(ره)
امام خمینی(ره) کلید سعادت و شقاوت جامعه را دردست معلمان دانسته، در این باره چنین میگویند: معلم اوّل خدای تبارک و تعالی است که اخراج میکند مردم را از ظلمات به نور و به وسیله انبیا و وحی مردم را دعوت میکند به نورانیت؛ دعوت میکند به کمال؛ دعوت میکند به عشق؛ دعوت میکند به محبت؛ دعوت میکند به مراتب کمالی که از برای انسان است. دنبال او انبیا هستند که همان مکتب الهی را نشر میدهند. آنها هم شغلشان این است که انسان را تربیت کنند تا از مقام حیوانیت بالا برود و به مقام انسانیت برسد. همه سعادتها و همه شقاوتها انگیزهاش از مدرسههاست و کلیدش [در] دست معلمین است. این معلمان هستند که میتوانند استقلال مملکت را حفظ کنند. اگر در تربیت اعوجاج باشد مملکت از دست میرود.
مقام معلم در آئینه شعر:
شمعی است گدازنده سراپای معلم عشقی است پراکنده به رگهای معلم
در راه هنر سوزد و اندر ره دانش قلب و تن و جان و همه اجزای معلم
در ظلمت گمراهی و در تیرگی جهل نوری است فروزان،دل بینای معلم
فارابی و سقراط و فلاطون و ارسطو کردند به تن کسوت زیبای معلم
کی بود نشانی ز ترقی و تمدن هر گاه نبد، فکر توانای معلم
تجلیل از معلم
چندین سال است که به مناسبت سالروز شهادت معلمی بزرگ و فرزانه، استاد شهید مطهری، از معلمان سراسر کشور تقدیر و تجلیل میشود. تکریم و تعظیم معلم تکریم و تعظیم علم است. تجلیل از معلم، سپاس از انسانی است که غایت آفرینش را تامین میکند و سلامت امانتهایی راکه بدستش سپردهاند تضمین میکند. هر جا کامی شیرین و سایه مهری گسترده است حضور معلم را، پیدا یا پنهان، میتوان یافت. بیشک جامعهای که همواره حرمت معلم را پاس میدارد، آهنگ رشد و تعالی آن شتاب بیشتر مییابد و سلامت علمی و معنوی آن تضمین میشود و جامعهای که قدردان خوبان خود نباشد به مرگ خوبیها و فضیلتها رضایت داده است و چه مایه تنگنظری است عمری با آفتاب زیستن و از آفتاب نگفتن!
یک خاطره
وقتی که از در کلاس وارد شد، همه به احترام او برخاستند. مثل همیشه متین و آرام بود. شور و نشاط رندگی را میشد در نگاههای نافذش دید. چند لحظه سکوت کرد تا کلاس آماده شنیدن کلامش شود. نگاهی به سرتاسر کلاس انداخت و با تبسمی دلنشین کلامش را آغاز کرد: بچهها شاید امروز آخرین روز درسی من با شما باشد. من فردا برای عزیمت به جبهه، به اهواز میروم و از همه شماها حلالیت میطلبم. اشک گونه بیشتر بچهها را خیس کرده بود. بعد نسبت به معلم جدید سفارش کرد و از ما خواست در تکریم و احترام او کوشا باشیم. با تکتک بچهها خداحافظی کرد. حال غریب و خوشی داشت. او رفت و کلاس در نبود او در سکوت فرو رفت. چند ماه بعد مدرسه را در شهادتش عطرافشان کردند. او رفت اما خاطرات خوش او نوازشگر شبهای تنهایی بچهها شد.
برای معلم خوبم
ای معلم خوبم، دوستت دارم و تو را تکریم میکنم؛ چرا که تو به من میآموزی چگونه یادگرفتن را، چگونه خوب بودن را، چگونه زیستن را، چگونه شاد بودن را، چگونه احترام گذاشتن را و چگونه دوست داشتن را. ای معلم خوبم، تو را دوست دارم؛ چرا که راه تو راه انبیا است. اخلاق تو الگوی من برای بهتر زندگی کردن و رفتار تو سرمشق من است. ای معلم خوبم، من از تو مهر، اخلاص، محبت و مهربانی را به یادگار دارم، پس تو را تا ابد دوست خواهم داشت.
سوز و گداز معلم
اولین و اساسیترین نشانه معلم نمونه برخورداری او از سوز و گداز در انسان سازی است. قرآن کریم پیامبراسلام را ـ که بزرگ معلم تاریخ بشریت است ـ چنین معرفی میکند: <<مومنان را دوست دارد و بر هدایت و ارشاد آنان حریص است. عشق به هدایت و ارشاد انسانها برای معلم کمالی است مطلوب و هیچ معلمی بدون این سوز و عشق نمیتواند موفق باشد. در حقیقت این روحیه موتور محرک معلم است برای تعلیم و تربیت. عشق و سوز معلم باعث میشود که محیط آموزشی محیطی پر شور و نشاط شود. در این محیط معلم و شاگرد امیدوارانه به آینده نگاه میکنند و برای روزهای بهتر و روشن تلاش میکنند.
معلم و نفوذ معنوی
معلم نمونه بر دانشآموز خود نفوذ معنوی دارد. به هر میزان که کمالات معنوی و علمی معلم گستردهتر باشد، به همان نسبت نفوذش بیشتر خواهد بود. مبدأ هر دگرگونی در شاگردان همین نفوذ معنوی معلم است؛ مثلاً مرحوم علامه، سیدمحمدحسینطباطبایی، بزرگ مفسر شیعه و صاحب تفسیر کبیرالمیزان تحت نفوذ معنوی استاد خویش، مرحوم میرزا علی آقای قاضی(ره)، به اوج مراتب علمی، اخلاقی و فلسفی رسید. همچنین استادشهید مرتضی مطهری به شدت تحت تاثیر معنوی استاد خویش حضرت امام(ره) بوده است.
هنرمندی معلم یا هنر معلمی
معلم بودن تنها به داشتن معلومات دقیق و گسترده نیست. معلم علاوه بر معلومات و دانش باید به هنر معلمی نیز آراسته باشد. هنری معلمی هنر است بسیار دقیق و حساس؛ به طوری که اگر معلمی از آن بیبهره یا کمبهره باشد، هیچگاه در امر مهم و سرنوشت ساز تعلیم و تربیت موفق نخواهد بود. هنر معلمی متّکی بر تجربه و شناخت صحیح روحیات مختلف دانشآموزان است. معلمی موفق است که در سختترین اوضاع کلاس و درس، صحیحترین تصمیم را بگیرد. اگر معلم بتواند در کلاس، فضای دوستی، علمآموزی و شور و شوق نسبت به اینده ایجاد، کند معلمی است موفق و کامیاب.
گشادگی و سعهصدر معلم
از خصوصیات مهم معلّم نمونه سعه صدر او در برخورد با مسائل است. خداوند بر پیامبرش
ـ که بزرگ معلم تاریخ بشر است ـ منت مینهد که به او شرح صدر عنایت کرده است. این شرح صدر باعث جذب و نفوذ معنوی پیامبر اسلام صلیاللهعلیهوآله شده بود. معلم نیز باید الگوی خویش را پیامبر صلیاللهعلیهوآله و ائمه اطهار علیهمالسلام قرار دهد و از شرح صدر لازم برخوردار باشد. داشتن سعه صدر از هنرهای معلمی است. معلم با گذشت صحیح و به هنگام خویش، فضای درس و کلاس را آرام میکند و دانشآموز در این فضا بهتر پرورش پیدا میکند.
یادی از شهید مطهری
انتخاب سالروز شهادت استاد مرتضی مطهری به عنوان روز معلم انتخابی بسیار شایسته و بهجا است. مطهری انسانی بود که در محضر نی بود که در محضر معلمان و استادان بزرگ حوزه علمیه قم فقه، اصول، کلام، فلسفه و عرفان آموخت و خود معلمی آگاه و بصیر شد. او انسانی وارسته و دردمند بود. دغدغه اصلی او پالایش دین از کجیها و انحرافات بود و در این راه از تیر بدخواهان و کجاندیشان نهراسید. مطهری با کولهباری از اندیشههای ناب و اصیل اسلامی وارد محیط پرمخاطره دانشگاه شد و با تمام توان و نیرو از اسلام ناب و حقیقی دفاع کرد. او هم در مقابل روشنفکران غربزده ایستاد و هم در مقابل انسانهای متحجر که از دین و مقتضیات زمان خویش آگاهی نداشتند.
معلم و ارزشهای انقلاب و جنگ
نسل امروز جامعه ایران اسلامی نیازمند آن است که ارزشهای انقلاب و دفاع مقدس را به خوبی بشناسد. این ارزشها هویت نظام اسلامی ما، و شناخت آن برای جوانان و نوجوانان بسیار ضروری است. معلمان ـ که معماران اصلی شخصیت جوان و نوجوانند ـ رسالتی مهم در این زمینه دارند. معلم باید با بیان شهادتها، ایثارها و جانبازیهای رزمندگان اسلام یاد و خاطره هشت سال دفاع مقدس را در ذهنها زنده نگه دارد و نسل جدید را با آن حماسهها آشنا سازد.
|
با حضرت شیطان سرمان گرم گناه است
ما بهر ملاقات خدا وقت نداریم
چون فرد مهمی شده نفس دغل ما
اندازه ی یک قبله دعا وقت نداریم
(مردم این جور نباشید)
عزم من بشکافد اقیانوس را
تنبلی دزد آرزوهاست...
|
|
|