محاسبه ی عدد پی
مسعود در سده ی نهم هجری یعنی در حدود ششصد سال پیش پزشکی از اهالی کاشان بود و دلش می خواست که پسرش "غیاث الدین جمشید" نیز پیشه پدران خود را دنبال کند. ولی غیاث الدین جمشید کاشانی که سرانجام از بزرگ ترین دانشمندان سده ی نهم هجری ایران زمین گردید؛ به ریاضیات و نجوم روی آورد و در هر دو شاخه سرآمد فرزانگان روزگار خود شد.
از مهم ترین کارهای استاد غیاث الدین جمشید کاشانی محاسبه ی عدد "پی" با شانزده رقم دقیق اعشاری برای نخستین بار در سال ٨٧٢ هجری قمری است. یعنی وی برای نخستین بار عدد "پی" را به این صورت پیدا کرد:
و این دقت محاسبه تا دویست سال پس از غیاث الدین جمشید نیز هم چنان بی رقیب بوده است.پیش از وی، از گذشته های دور عدد "پی" را به دست آورده بودند ولی با دقت کم تر. درمصر باستان نویسنده ی پاپیروسی که به نام ریند معروف است، تقریباً در ٣٤٠٠ سال پیش، اندازه ی "پی" را برابر با ١٦٠٤/٣ =
یافته بود. در هند باستان براهما گوپتا حدود ٢٦٠٠ سال پیش عدد "پی" را برابر ١٦٢٢/٣ به دست آورده بود. در چین نخست با محدود کردن چند ضلعی در درون دایره ای به شعاع واحد، مساحت دایره را اندازه گرفته به کمک آن "پی" را محاسبه کردند. "زو شانگ چی" با روش محیط کردن چندضلعی در درون دایره و محاط کردن آن چندضلعی دیگر در بیرون دایره و محاسبه ی مساحت آن ها و افزایش شمار ضلع های آن ها کوشید عدد دقیق تری برای مساحت دایره و در نتیجه عدد "پی" به دست آورد. محاسبه ی وی مقدار "پی" را میان دو حد زیر محصور کرد:
١٤١٥٩٢٧/٣ > عدد پی > ١٤١٥٩٢٦/٣
تا بعد از شش هزار سال از این محاسبه دقت عدد "پی" از شش رقم بیش تر نشد تا این که غیاث الدین جمشید کاشانی با اندازه گیری محیط چند ضلعی های منتظم محاطی و محیطی، عدد "پی" را تا شانزده رقم محاسبه کند. می دانید تعداد چندضلعی ها چه اندازه بوده است ؟ ٨٠ میلیون یعنی به طور دقیق ٨٠٥١٠٣٦٥ بوده است!!